Erve Slotman in Ommen: van bouwval naar schitterende boerderij

Erve Slotman aan de Hessenweg West 1 in Ommen. Mooi gelegen aan de rand van Ommen. Hier wonen Gerdinand en Gerla Schuurhuis met hun gezin nu meer dan een jaar. Aanleiding voor ze om belangstellenden zaterdag 28 september 2019 uit te nodigen voor een “Open Huis”.

Om te laten zien wat het geworden is. De tijd er voor was immers heftig: komt er wel of geen (bouw)vergunning. Maar Gerdinand en Gerla hebben doorgezet met als resultaat een schitterende (woon)boerderij; een boerderij ook met veel historie. Van de gelegenheid om te komen kijken werd druk gebruik gemaakt en iedereen was dezelfde mening toegedaan: ze hebben een bouwval weten om te toveren tot een unieke boerderij. De restauratie en renovatie van de boerderij met rieten dak, erf, hooiberg en wagenschuur ziet er oogstrelend uit en is een sieraad voor de omgeving geworden.

Details

Zo’n twee jaar is gewerkt aan erve Slotman. Veel details van vroeger zijn terug. Oorspronkelijk werd de boerderij gebouwd als herberg, gelegen aan de drukke handelsweg, de Hessenweg. Later kwamen gebouwen bij, waardoor het pand niet verder kwam dan de aanduiding “karakteristiek”. De titel van Rijks- of gemeentemonument ontbrak hoewel het misschien wel verdiende. De familie Schuurhuis heeft de in zeer slechte staat van onderhoud verkerende boerderij wee weten op te bouwen. De later aangebouwde aan- en uitbouwen werden gesloopt, zodanig dat de oorspronkelijke, uitwendige hoofdvorm van de boerderij overeind is gebleven. Ook dezelfde stijl en vorm van de boerderij bleven gehandhaafd.

Bovendien bleven de voorgevel en de oorspronkelijke achtergevel op de plek. Toen Ferdinand en Gerla Schuurhuis het pand zo’n vier jaar geleden kochten wisten ze het direct. Dit moet ons plekje worden. Met gebruik van historisch materiaal en oude tekeningen stond voor hen voorop zoveel mogelijk van het oude behouden. Dat er jarenlang werk in zat om een en ander gerealiseerd te krijgen namen ze voor lief. Samen met de aannemer is gezorgd dat antiek en comfort best samen kunnen gaan. De oude kelder is in tact gebleven, de oorspronkelijke spinde (voorraadkast) is terug en de laatste hand wordt gelegd aan het maken van een vroegere bedstee, zijn zo maar enkele voorbeelden die aan vroeger doen denken. In de oude gelagkamer is de oorspronkelijke tekst op de muur terug geplaatst:

“Door lange reizen over ’t veld wordt men ten leste ingesteld.

Maar overvalt de nacht u hier, treed binnen hier tapt men wijn en bier.

Hier tapt men nat, al uit het vat en dit ook zonder schromen.

Wie vloeken laat en borgen haat, mag hier vrij binnen komen.”

Herberg Bisschopshaar

De historie is dat op de plek van de huidige boerderij in 1662 een herberg verscheen. Eerst onder de naam “Grote Oude Haar” of “Ommer Haar”, genoemd naar de omliggende woeste gronden. De laatste kastelein van de herberg was Jan Bisschop en vanaf toen kreeg de herberg de naam “Bisschopshaar”. De herberg was strategisch gelegen aan de brede zandweg de Hessenweg met de kruising van de weg naar de Ommerschans. Om handelswaar in een z’n korte mogelijke tijd te kunnen vervoeren werd vroeger gebruik gemaakt van zogeheten Hessenrijders. Vanuit Duitsland trokken vol beladen wagens door paarden getrokken met als eindbestemming Zwolle of via de Achterhoek over de Veluwe naar Amersfoort, Utrecht of Amsterdam. Vaak was men in konvooien om struikrovers tegen te gaan.

Om dorstige kelen te laven en hongerige magen te vullen verschenen aan de Hessenwegen verschillende herbergen. In de gelagkamers werd niet alleen gedronken maar ook geslapen. Andere pleisterplaatsen aan de Hessenweg op Ommer grondgebied waren: “Het Zwarte Paard”, de “Roozeboomshaar” en de “Hongerige Wolf”.  In de 19de eeuw werd begonnen met het verharden van zandwegen, zodat de speciale Hessenwegen overbodig raakten. Als de doorgaande route bij Ommen langs de Vecht komt te liggen is het einde herberg. Al gauw is het dan ook einde Hessenrijders.

Erve Slotman

In 1881 wordt Gerrit Jan Slotman eigenaar om van de herberg een boerenwoning te maken. De laatste officiële bewoonster was de ongetrouwde Gerritdina Slotman. Zij was als boerin volop actief totdat ze 5 januari 2003 op 81-jarige leeftijd komt te overlijden. De inwonende zuster Martha Aaltje Slotman overleed al eerder: op 16 april 1987.

Sinds het overlijden in 2003 van Gerritdina heeft het pand leeg gestaan en niet meer dan een bouwval. Tot in november 2017 toen aan Vera, David en Rachel Schuurhuis de eer de voorgeschiedenis af te sluiten met een gedenksteen in de muur van de boerderij met daarop de tekst: “Deze steen is gelegd door Vera – David- Rachel – November 2017 – 1662 Herberg Ommer Haar – 1881 Boerderij Erve Slotman”.

Tekst en foto (C): Harry Woertink 

Artikel delen:
Foto 1
Gerelateerde berichten